Italiaans ijs

Hoewel er enige verwarring is over waar of wanneer ijs is uitgevonden, is uit historische gegevens aan te tonen, dat in de 16^de eeuw in het Verre Oosten, vruchtensap en fruit in kleine vaten werd omringd met ijs. Er zijn ook aanwijzingen dat dit soort van bereiding in Toscane, Aosta, Sicilië en in andere regio’s van de laars werd toegepast.

Echter, ‘gelato’, zoals wij het Italiaans ijs nu kennen, heeft duidelijk zijn oorsprong in Italië tijdens de Renaissance. Sommige historici benoemen een zekere Ruggeri, een kok die tijdens het huwelijk van de beroemde Caterina de ‘Medici in het midden van de 16^de eeuw, de gelato bereid heeft tijdens deze gelegenheid. Andere spreken van Bernardo Buontalenti (1531 – 1608), een architect die vaak werd ingehuurd door de familie Medici, om luxe evenementen te organiseren voor Florentijnse banketten, met inbegrip van theater, vuurwerk en eten. Voor één van deze evenementen introduceerde Buontalenti zijn ‘bevroren dessert’ gemaakt met sabayon en fruit.

Bovendien kunnen we zeggen dat de Italianen ervoor zorgden dat de rest van Europa kennis maakte met il gelato. Francesco Procopio dei Coltelli, geboren op Sicilië, was de eerste in de geschiedenis die ijs begon te verkopen aan het publiek. Procopio perfectioneerde een machine die uitgevonden was door zijn grootvader Francesco, een visser die in zijn vrije tijd een ijsmachine ontwierp om topkwaliteit ijs te produceren. Zijn kleinzoon ontdekte dat het gebruik van zout en suiker, in plaats van honing, beter was met het oog op de houdbaarheid. Dit is ook de smaak waar we vandaag de dag vertrouwd mee zijn.

In 1686 werd Procopio in Parijs verwelkomd als een briljant uitvinder. Hij opende het naar zich zelf vernoemde ‘Café Procope’, dat snel populair werd onder de Franse intellectuele. Ondertussen werd in Italië het traditionele ijs maken doorgegeven van vader op zoon. Het werd verbeterd en geperfectioneerd tot in de 20^ste eeuw. Veel ijsmakers gingen emigreren en namen hun kennis mee naar de rest van Europa.

Vandaag de dag wordt ijs meestal gemaakt met vers fruit of andere ingrediënten, zoals chocolade, noten of koekjes en wordt vaak uit hoorntjes van een soort koekwafeltje of kommetje gegeten. Sommige Italiaanse producten gebruiken gelato als belangrijkste ingrediënt, zoals ijstaart, semifreddo, spumante, cassate, tartufo en vele anderen. Hoewel het likken aan een hoorntje ijs door de straten van Italiaanse steden een nationaal tijdverdrijf blijft, gebruiken steeds meer Italianen ijs thuis als snack of dessert. Tegenwoordig wordt er in totaal 3,5 miljard aan verpakte ijsproducten per jaar voor thuis in de diepvries verkocht, met een omzet van bijna 2 miljard euro.

In de loop der jaren is er veel gebeurd in de ‘ijs wereld’. Bijvoorbeeld in de jaren ’80 was het blauwe Smurfenijs zeer populair, geïnspireerd op de populaire kindershow, maar ook jasmijn en andere bloemensmaken. Later werden meerdere ijssmaken geïntroduceerd zoals tomaat, wijn, olijfolie en basilicum. Maar de klassieke smaken worden toch steeds het best verkocht onder de Italianen. Chocolade is favoriet nummer 1 (door 27% van de consumptie-ijs liefhebbers gekozen), gevolgd door hazelnoot (20%), citroen (13%) en aardbei (12%).