Historische plaatsen aan het Gardameer

Het Gardameer is voor veel mensen een populaire bestemming, maar er zijn er ook genoeg die het grootste meer van Italië vermijden. Voor diegene die tot de laatste groep behoort is dat best jammer. Wie in de geschiedenis duikt van het Gardameer, komt er al snel achter hoe fascinerend dit gebied is.

Korte geschiedenis van het Gardameer

Het waren de Romeinen die zich lieten onderdompelen in kuurbaden. Vervolgens vielen de dorpen rond het meer onder de Lombarden, de Franken, de Spanjaarden en de Oosterijkers. De grootste en meest beroemde veldslag vlakbij het meer was in 1859 bij Solferino. In deze wijnstreek vond een bloedige strijd plaats om de Italiaanse onafhankelijkheid.

Tijdens de WOII werd de Republiek van Salò opgericht en Mussolini aangewezen als heerser. Na de oorlog werd de natuurlijke schoonheid van het meer pas echt ontdekt en de eerste hotels werden gebouwd. Tegenwoordig zijn er veel luxehotels, villa’s en campings rondom het meer te vinden, die niet alleen door de Italiaan zelf maar ook door toeristen uit alle hoeken van de wereld worden bezocht. Reis met ons mee langs het meer en ontdek de lange geschiedenis die het Gardameer kent.

Salò

We wandelen over de langste promenade aan het Gardameer en kijken uit over een kleine baai met dobberende zeilboten. Aan de Lungolago Zanardelli zijn gezellige cafés en restaurants gevestigd. Rond de klok van 18.00 uur is deze plek populair onder de Italianen en maken ze tijd voor een passeggiata. We zijn in Salò, een historisch stadje gelegen aan de westelijke oever van het meer en in de schaduw van de Monte Bartolomeo.

Het mooie Salò werd in de Romeinse tijd gesticht en kreeg de naam Pagus Salodium. In 1901 werd het volledig verwoest door een aardbeving. In WOII werd de stad weer even bekend toen het de hoofdstad van de Republiek Salò werd.

Het oudste gedeelte van Salò vind je rondom de kathedraal Santa Maria Annunziata. De kathedraal behoort tot een van de belangrijkste kerken aan het Gardameer en dateert uit de late 15^de eeuw. Voor meer informatie over de geschiedenis van de stad kun je een bezoek brengen aan het 16^de -eeuwse Palazzo della Magnifica Patria.

Vanaf Salò begint ook de Riviera dei Limoni dat behoort tot het beschermd natuurgebied Parco Alta Garda. Hier zijn de berghellingen steiler en maken net voldoende ruimte voor de dorpen om zich aan de hellingen vast te klampen. Samen met zeven andere kleine plaatsen tot aan Limone sul Garda is dit een uniek natuurgebied. De plaatsen met ieder hun eigen karakter hebben aantrekkelijke stranden met dromerige vergezichten over het meer.

Dankzij de natuurlijke bescherming van de bergen is het klimaat mild gedurende het hele jaar. Het was de Duitser Louis Wimmer die in 1880 hier de basis van het toerisme legde. Hij bouwde het Grand Hotel Gardone en later volgde er meer. De meeste hotels en villa’s zijn gebouwd in Art Nouveau en Art Deco stijlen. De elegante promenades met gezellige cafés nodigen uit voor een cappuccino of een aperitivo.

Gardone

De eerste plaats na Salò is Gardone en wordt ook wel de Gardone Riviera genoemd. Het dorp behoort tot ‘I Borghi più belli d’Italia‘, oftewel de mooiste dorpen van Italië. De schilderachtige omgeving is een grote tuin waar we de typische mediterrane en subtropische vegetatie van Midden-Europa tegenkomen. Prachtig is de beroemde tuin van Hruska. In deze botanische tuin ontdekten we ontelbare plantensoorten en de prachtige Villa Alba.

Een ander interessant hoogtepunt is het opvallende huis Il Vittoriale van de excentrieke dichter Gabriele d’Annunzio. Het is misschien wel het meest fascinerende historisch monument van het Gardameer. De villa bevat talrijke kunstwerken, boeken, meubels en andere interessante voorwerpen waardoor het huis als het ware een museum is.

Toscalano-Moderno

We vervolgden onze route richting Toscalano-Moderno, gelegen in het midden van de ‘Riviera dei Limoni’. De weg slingert zich langs de steile rotswanden aan de linkerkant en het glinsterende meer aan de rechterkant. We passeren prachtige villa’s, palmen en olijfgaarden. De weelderige natuur en spectaculaire panorama’s zijn een lust voor het oog.

Toscalano-Moderno ligt op een lange landtong tussen de haven en de Toscalano Maderno baai. De plaats wordt beschermd door twee bergen, de Monte Pizzocolo en de Monte Castello di Gaino waardoor het geheel sprookjesachtig aandoet. De belangrijkste bezienswaardigheden zijn de parochiekerken ‘San Pietro’ en ‘San Paolo’, het heiligdom ‘Madonna del Benaco’ en het paleis ‘Palazzo Nuovo’.

Voor ons is Toscalano-Moderno vaak een stop geweest voor een café om daarna door te reizen naar een van de mooiste wegen van Noord-Italië. Spectaculair is de route die onder andere door de Brasa Schlucht en de tunnels gaat richting het middeleeuwse dorp Arco. Voor nu pakken we de traghetto, de veerboot, naar Torri del Benaco.

Torri del Benaco

De traghetto snijdt door het heldere water van het meer richting Torri del Benaco, een van onze favoriete plaatsjes aan het Gardameer. Torri del Benaco is een heerlijke plaats om de drukte tijdens het hoogseizoen te ontlopen.

Het pittoreske dorpje wordt omgeven door middeleeuwse muren en torens. De kantelen van Castello Scaligero bewaken het mooie haventje met tal van kleurrijke boten. Vanaf de torens heb je een magnifiek uitzicht over het meer. In het kasteel is een museum gevestigd gewijd aan de olijventeelt en de lokale visvangst.

Een wandeling door de middeleeuwse straatjes brengt je al snel naar de promenade gelegen aan het meer waar enkele goede restaurants zijn gevestigd. Lokale visspecialiteiten op basis van lokaal gevangen karper, forel, snoek, paling, schelp- en schaaldieren staan op het menu. Strijk neer op een van de terrassen hangend boven het water en proef de typische visspecialiteiten vergezeld met een goed glas wijn.

We rijden zuidwaarts langs de steile hellingen van de Monte Baldo. Op de hellingen groeien olijfbomen waarvan de meeste olijven met de hand worden geoogst, simpelweg omdat hier geen machines kunnen rijden. De olijfolie ‘extra vergine DOP’ is een typisch product van het meer. De fruitige olie heeft een lichte en delicate smaak die perfect te combineren is met mediterrane gerechten.

Het gebied rond het Gardameer biedt een breed scala van hoogwaardige producten. Naast de olijfolie vind je er aromatische wijnen, likeuren, truffels, citrusvruchten en zoetwatervissen. Het is een ideale plek voor fijnproevers en wijnliefhebbers.

De heuvels rondom het Gardameer zijn bedekt met wijngaarden, waar wereldberoemde wijnen worden geproduceerd. De meest bekende zijn de Bardolino Chiaretto ‘DOC Classico’, een lichte rode wijn geschikt voor elk gerecht, de Valpolicella, de Amarone, de Nosiola, de Bianco di Custoza en de Lugano. Wil je meer informatie over wijnen, bezoek dan het Museo del Vino di Bardolino en/of de wijngaarden.

We passeren San Vigilio, gelegen aan de oostelijke oever op een prachtige kaap met cipressen. Op het kleine schiereiland vind je een kleine haven, een kerkje, een villa en een park. Het is misschien wel een van de meest charmante plekjes aan het meer en zeker een stop waard. Wandel de laan af naar beneden en drink een kopje koffie in het haventje of laat je opwarmen door de zon op het strand van Baia delle Sirene en wacht tot de zon onder gaat.

Peschiera del Garda

We rijden door de kleurrijke plaatsen Garda, Bardolino en Lazise. De locaties zijn geliefd bij veel mensen en hebben een gezellig stadscentrum met smalle steegjes en talrijke winkels en restaurants. Eveneens is Peschiera del Garda een stadje dat door veel mensen wordt bezocht.

Peschiera ligt op de meest zuidelijke punt van het meer, waar de rivier de Mincio begint. Het historisch monument Forte Ardieti getuigt van de belangrijke positie. Deze strategische locatie lag aan een handelsroute naar de Po en de Adriatische Zee. De Mincio vormt de grens tussen de regio’s Veneto en Lombardije. Het was Napoleon en later de Oostenrijkers die hier hun hoofdkwartier oprichtten.

Een groot deel van Peschiera wordt omringd door kanalen. Het kleine, maar gezellige historische centrum is gefocust rond de haven met een boulevard langs het meer.

Borghetto sul Mincio

Wie het Lago di Garda even achter zich wil laten, doet er goed aan om in Peschiera del Garda de rivier de mincio te volgen. Dit is alleen te voet of per fiets mogelijk en het pad gaat dwars door het Parco del Mincio en loopt door tot de stad Mantova. Fietsen zijn te huur in Peschiera del Garda.

Gelegen aan de rivier ligt het mooie Borghetto sul Mincio. Wanneer je door het dorp wandelt is het net of je je in een schilderij van Anton Piek bevindt. Borghetto bestaat uit een paar huizen en hier en daar draaien er nog steeds watermolens. In het dorp zijn een aantal goede restaurants gevestigd waar je de beroemde tortellini van Valeggio kunt proeven. Beroemd zijn de restaurants Antica Locanda Mincio en Bottega Osteria al Ponte.

Je kunt het niet missen, want dominant aanwezig zie je het imposante Castello Scaligero uit de 14^de eeuw liggen. In die tijd speelde dit slaperige stadje een belangrijke rol vanwege de strategische ligging. Er loopt een trap naar boven richting het kasteel en het is een hele klim, maar eenmaal boven bij het kasteel heb je een spectaculair uitzicht over het omringende landschap.

San Martino della Battaglia

In de verte zien we de toren van San Martino della Battaglia al staan. De toren staat net iets ten zuiden van Sirmione. De toren kreeg zijn naam na de historische slag van San Martin, in de Onafhankelijkheidsoorlog tegen Oostenrijk.

In 1859 vond in deze heuvels een bloedige strijd plaats. Op 24 juni werden er op één dag 40.000 mannen gedood en verwond in de Slag bij Solferino. De 74 meter hoge toren werd gebouwd ter nagedachtenis aan diegene die voor de onafhankelijkheid vochten en de eenwording van Italië.

Binnen aan de muren hangen oorlogsschilderijen en portretten van militaire leiders. Vanaf de top van de toren heb je een prachtig uitzicht op het Gardameer, het schiereiland Sirmione en de wijngaarden in de heuvels. Beneden kun je een wandeling door de tuin maken en het museum bezoeken. Aan de overkant van de toren, bij de parkeerplaats zit een zeer goed restaurant met een verfijnde kaart, een absolute aanrader voor lekkerbekken.

Verderop in het plaatsje Solferino ligt de vierkante toren La Rocca. De toren dateert uit 1022 en wordt vanwege zijn strategische ligging ook wel de Spion van Italië genoemd. Je begrijpt dat je vanaf het dak een uniek uitzicht hebt over het landschap rondom Solferino. In de burcht zit een klein museum gevestigd waar allerlei voorwerpen liggen, die herinneren aan de bloederige veldslag. Iets verderop in de kerk van San Pietro in Vincoli liggen in het knekelhuis schedels en meer dan 7000 botten van gesneuvelde soldaten.

Sirmione

Het historisch stadje Sirmione ligt aan de zuidoever op een smalle landtong die 4 km het Gardameer insteekt. Het stadje wordt bewaakt door een 13^de -eeuws kasteel Rocca Scaligera. Sirmione staat bekend om de unieke charme van het oude centro storico met zijn smalle straatjes, de Thermen van Catullus, een Romeinse villa van de dichter Catullus, de kerken Santa Maria Maggiore en San Pietro in Mavino.

De enige manier om Sirmione te bezoeken is via een voetgangersbrug dat bij het Scaligera kasteel ligt. Het castello is indrukwekkend en vanaf de hoofdtoren heb je een schitterend uitzicht op de vesting, op Sirmione en het Gardameer.

Het kasteel, omringd door een slotgracht, domineert het centrum en werd in de 12^de eeuw door de familie Scaligeri gebouwd. Zij waren de regerende familie van Verona en bouwden het fort om de zuidelijke oevers van het Gardameer te verdedigen. Later werd het aangehouden door het Venetiaanse Rijk. Maar het waren de Romeinen die hier al neerstreken om te baden in de zwavelbronnen, wat tegenwoordig behoort tot een luxe spa.

Vanaf het kasteel volgen we de borden passeggiata panoramica. De wandeling gaat langs het meer en een aantal strandjes richting het uiterste puntje van het schiereiland. Hier ligt tussen de olijfbomen de ruïne van een Romeinse villa, de Grotte di Catullo, die toebehoorde aan de beroemde dichter Catullus uit de 1^ste eeuw. Een bezoek aan de villa is zeker een hoogtepunt.

Een wandeling van ongeveer 15 minuten brengt ons terug in het historisch centrum van Sirmione. De straatjes met cafés, restaurants en souvenirwinkeltjes leiden langs gezellige drukke pleinen. Ook buiten het hoogseizoen is deze schilderachtige plaats populair. Vooral op zondag wanneer het mooi weer is trekt het veel Italiaanse gezinnen. Naast de vele wateractiviteiten, zoals zeilen en windsurfen, kun je relaxen in de thermale baden of je laten opwarmen door de zon langs de oevers van het meer. Daarnaast is er een overvloed aan gastronomische lekkernijen.

Voor diegene die op zoek is naar meer dan alleen zon, water en strand brengt deze route je langs verschillende historische plaatsen rondom het Gardameer. Deze route geeft je een andere kijk op het populaire meer. Tijdens de route ervaar je de diversiteit van de charmante dorpen, het landschap en het historisch belang. Voeg daar een volle dosis ‘la dolce vita’ aan toe en je hebt een unieke ervaring aan het mooie Lago di Garda.