Wie Gubbio in Umbrië bezoekt, betreedt een stad die eeuwenlang onveranderd lijkt te zijn gebleven. Tegen de hellingen van de Monte Ingino rijzen donkere kalkstenen huizen, gotische paleizen en steile straten op. Het stadssilhouet wordt gedomineerd door de imposante Piazza Grande en het Palazzo dei Consoli, een van de bekendste bezienswaardigheden van Gubbio. Toch is Gubbio meer dan een middeleeuws openluchtmuseum: de stad leeft van eeuwenoude tradities, unieke festivals en een rijke culinaire cultuur waarin truffels, wild en stevig brood centraal staan.
Het middeleeuwse hart van Gubbio
Piazza Grande en Palazzo dei Consoli
Het hart van Gubbio wordt gevormd door de monumentale Piazza Grande, een plein dat als een balkon boven de stad hangt. Vanaf hier reikt het uitzicht over de valleien van Umbrië tot aan de Apennijnen. Het plein wordt gedomineerd door het Palazzo dei Consoli (14e eeuw), een gotisch paleis dat destijds het centrum van het stadsbestuur was. Binnen bevindt zich het civiele museum, waar onder meer de Iguvine-tafels te zien zijn: bronzen platen met inscripties in de Oud-Umbrische taal, een van de belangrijkste vondsten uit de pre-Romeinse geschiedenis.
Smalle straatjes en middeleeuwse architectuur
Een wandeling door de stad leidt langs steile straatjes, donkere stenen gevels en talloze kerken. De Via dei Consoli en de Via XX Settembre verbinden de belangrijkste pleinen met elkaar en bieden zicht op ambachtelijke werkplaatsen, kleine trattoria’s en winkeltjes met lokale producten.
Romeins erfgoed: het Teatro Romano
Aan de voet van de stad ligt het Romeins theater van Gubbio, een van de grootste in Italië. Gebouwd in de eerste eeuw v.Chr., bood het plaats aan meer dan 6.000 toeschouwers. Vandaag de dag vormt het theater een indrukwekkend decor voor zomerse concerten en voorstellingen. Terwijl de meeste bezoekers zich beperken tot de middeleeuwse bovenstad, laat dit theater zien dat Gubbio ook een belangrijke rol speelde in de klassieke oudheid.
Tradities en festivals
De Corsa dei Ceri
Geen evenement definieert Gubbio meer dan de Corsa dei Ceri, jaarlijks gehouden op 15 mei. Drie enorme houten “kaarsen”, elk gewijd aan een heilige, worden in razend tempo door de steile straten naar de Basiliek van Sint Ubaldo gedragen. Het spektakel is zowel religieus als civiel van betekenis: het symboliseert saamhorigheid, competitie en toewijding. Voor inwoners van Gubbio is deelname een eer die vaak generaties lang wordt doorgegeven.
Fontana dei Matti – de Fontein van de Gekken
Op de Piazza del Bargello staat de Fontana dei Matti. Volgens de traditie wordt wie driemaal rond de fontein draait, onder toezicht van een local, officieel een “gek van Gubbio”. Dit gebruik is uitgegroeid tot een ludieke ceremonie, compleet met een certificaat dat bezoekers kunnen krijgen bij het toeristenbureau. De fontein illustreert hoe folklore en humor verweven zijn met de identiteit van de stad.
De kabelbaan naar de Monte Ingino
Een van de meest unieke ervaringen in Gubbio is de funivia, een kabelbaan die bezoekers in kleine open kooien omhoog voert naar de Basiliek van Sint Ubaldo. De rit, waarbij men rechtop in een metalen mand staat, biedt spectaculaire vergezichten over de stad en de omliggende heuvels. Boven wacht de basiliek, waar de relieken van de stadspatroon Sint Ubaldo worden bewaard. Vanaf hier vertrekken wandelroutes verder de Monte Ingino op, ideaal voor liefhebbers van natuur en rust.
Wandelen rond Gubbio
Voor actieve reizigers biedt Gubbio meer dan stedelijke charme alleen. De ligging tegen de uitlopers van de Apennijnen maakt de stad tot een uitstekende uitvalsbasis voor wandelingen.
- Wandelen Monte Ingino: verschillende routes leiden vanaf de basiliek naar uitzichtpunten met panoramische vergezichten.
- Dagtocht vanuit Gubbio: langere tochten verbinden de stad met nabijgelegen dorpen en valleien, waarbij olijfboomgaarden, bossen en kleine kapellen onderweg te zien zijn.
- Anello del Monte Ingino: een circulaire route van circa 12 kilometer rond de berg, populair bij lokale wandelaars.
Gastronomie en truffels
Gubbio wordt vaak de truffelhoofdstad van Umbrië genoemd. In de heuvels rondom de stad worden zowel zwarte zomertruffels als witte herfsttruffels gevonden. Truffeljagers trekken met speciaal getrainde honden de bossen in om deze kostbare delicatesse op te sporen.
Lokale gerechten
Naast truffels biedt Gubbio een stevige, traditionele keuken:
- Crescia al panaro: een hartig platbrood, vaak gevuld met kaas of vleeswaren.
- Piatti al tartufo: verse pasta’s zoals tagliatelle of strangozzi met truffel.
- Cinghiale: stoofgerechten van wild zwijn, geserveerd met polenta.
- Formaggi e salumi: kazen en vleeswaren uit de omliggende boerderijen.
Aanbevolen restaurants
- Taverna del Lupo: bekend om zijn truffelgerechten en Umbrische klassiekers.
- Dai Consoli: authentieke trattoria met huisgemaakte pasta’s.
- Osteria del Bottaccione: favoriet bij locals, met seizoensgebonden menu’s en lokale wijnen.
Praktische tips voor een bezoek aan Gubbio
- Bereikbaarheid: Gubbio met de auto is het eenvoudigst. Vanuit Perugia is het ongeveer 40 minuten rijden. Parkeren kan onderaan de stad, waarna roltrappen naar het centrum leiden.
- Accommodatie in Gubbio: van middeleeuwse palazzi omgebouwd tot boutiquehotels tot eenvoudige agriturismi in de heuvels. Populaire opties zijn Relais Ducale en Hotel Gattapone.
- Beste reistijd: voorjaar en najaar bieden de aangenaamste temperaturen. Wie de Corsa dei Ceri wil meemaken, plant een bezoek in mei.
- Kabelbaan Gubbio prijs: een retourrit kost circa €6, een bescheiden bedrag voor een spectaculaire ervaring.
Wat te doen in Gubbio: overzicht
- Bewonder het uitzicht vanaf de Piazza Grande.
- Bezoek het Palazzo dei Consoli en de Iguvine-tafels.
- Ontdek het Romeinse theater van Gubbio.
- Maak een rit met de kabelbaan naar Monte Ingino.
- Doe mee aan de traditie bij de Fontein van de Gekken.
- Geniet van de lokale keuken met truffelgerechten en wild.
- Maak een wandeling in de heuvels rond de stad.
FAQ over Gubbio
Wat te doen in Gubbio op één dag?
Bezoek de Piazza Grande, het Palazzo dei Consoli en het Romeinse theater. Maak een rit met de kabelbaan en sluit af met een truffeldiner.
Wat kost de kabelbaan in Gubbio?
De kabelbaan Gubbio prijs ligt rond de €6 voor een retourticket. Kinderen en groepen krijgen korting.
Waarom heet Gubbio de stad van de gekken?
Door de traditie van de Fontana dei Matti: wie driemaal rond de fontein draait, ontvangt het certificaat van “gek van Gubbio”.
Wanneer is de Corsa dei Ceri in Gubbio?
Dit eeuwenoude festival vindt elk jaar plaats op 15 mei ter ere van Sint Ubaldo.
Wat zijn de culinaire specialiteiten van Gubbio?
Truffelgerechten, wild zwijn, crescia al panaro en lokale kazen behoren tot de hoogtepunten.
Hoe Gubbio bereiken?
Het makkelijkst is Gubbio met de auto, al rijden er ook bussen vanuit Perugia en andere steden in Umbrië.

