Gerace, de rots van de sperwer

In het diepe zuiden van Italië, in de regio Calabrië, bevindt zich een klein betoverend dorp dat in het verleden ook wel bekend stond als ‘de stad van 100 kerken’. We hebben het over Gerace, gelegen in de provincie Reggio Calabria op minder dan 10 km van de Ionische kust. Van verre is deze parel al te zien wanneer we over slingerwegen door het Aspromonte Nationaal Park rijden.

Gerace geniet van een bevoorrechte positie. Vanaf zo’n 450 hoogte kijkt het dorp uit op de Ionische Zee en het Locride-gebied en wordt het omringd door rivieren. We laten het indrukwekkende panorama op ons inwerken, wandelen het dorp binnen en laten ons onderdompelen in middeleeuwse sferen.

De legende van Gerace

De naam van het dorp is afgeleid van het Griekse jerax dat sperwer betekent. Volgens de legende was het een roofvogel die deze locatie aanwees in 915 aan de inwoners van Locri na aanvallen van Saraceense invallen. Vanwege een beschutte en strategische positie heeft het door de eeuwen heen verschillende volken gehuisvest waaronder de Romeinen, Byzantijnen, Saracenen en Noormannen. Tal van monumenten bevestigen dit.

Korte geschiedenis van Gerace

De natuurlijke versterkte positie, nagenoeg onneembaar, is bepalend geweest voor de lange geschiedenis en heeft veel rijkdom naar Gerace gebracht. Lange tijd werd het beschouwd als een strategisch controlepunt tussen de Ionische en Tyrreense Zee.

Nog steeds ligt Gerace buiten de gebaande paden en heeft zijn charme behouden. De schitterende kerken, historische gebouwen en de harmonieuze integratie met het omringende landschap heeft het dorp met recht een plaats verdient op de lijst van ‘I Borghi più Belli d’Italia’, oftewel de mooiste dorpen van Italië.

We laten ons verwonderen door de schitterende elegantie van het historisch centrum waarin kloosters, heilige gebouwen en kastelen elkaar afwisselen. Het zijn getuigenissen van verschillende heerschappijen die in elkaar zijn overgegaan. Sommige monumenten zijn verloren gegaan, andere zijn aangepast in nieuwe stijlen. Oosterse koepels, imposante vestingwerken en barokke gebouwen staan hier naast elkaar en vormen een harmonieus schouwspel.

De stad van 100 kerken

Terecht staat het dorp bekend als ‘de stad van 100 kerken’ want voor de 18^e eeuw waren er maar liefst 128. Dit aantal werd teruggebracht tot slechts 43 en na de verwoestende aardbeving van 1783 bleven er 17 over.

Opvallend mooi is de majestueuze kathedraal van Santa Maria Assunta met een mix van Byzantijnse en Romaanse stijlen. Het heiligdom werd gebouwd tussen de 11^e en 12^e eeuw en heeft door de tijd talloze reparaties ondergaan. Opgetrokken uit het lokale zandsteen en de enorme omvang maakt diepe indruk. Een andere opvallende kerk is die van St. Franciscus van Assisi en dateert uit 1296. Het interieur is spectaculair en heeft een barok altaar. San Giovanni Crisostomo is een Byzantijnse kerk en behoort ook tot een van de juwelen van Gerace.

Historisch centrum van Gerace

Op het hoogste deel van het dorp staat het kasteel, of wat er nog van over is. De versterkte muren en grote toren zijn hoogstwaarschijnlijk gebouwd in de 7^e eeuw. Een verwoestende aardbeving was het gevolg van onherstelbare wederopbouw. Vanaf het plein ervoor genieten we van een verbluffend uitzicht over de vallei.

Geplaveide straten leiden je naar Piazza del Tocco, het kloppend hart van Gerace waar inwoners vaak samenkomen voor een praatje. Kenmerkend voor dit deel zijn de adellijke paleizen. Panoramische vergezichten zijn eveneens te bewonderen in de wijk die Bombarde wordt genoemd.

De hoofdweg is de Via Roma en wie helemaal afdaalt naar beneden komt uiteindelijk uit in Borgo Maggiore, het laagste deel. Deze wijk is gedeeltelijk in de rots gesticht, waarin waardevolle kerken en twee kloosters te vinden zijn. Aan de voet van het dorp bevinden zich de pottenbakkerswinkels die direct in de rots zijn uitgegraven en verdienen een bezoek. Nog steeds zijn het lokale kunstenaars die de ambachtelijke traditie van bewerkte klei voortzetten. Terracotta van lokaal tufsteen en prachtig keramiek van de Zuid-Italiaanse majolica-traditie zijn er te bewonderen.

Gastronomie

Heerlijk lokaal eten kun je overal. Net als in de gehele regio bestaan de gerechten uit intense smaken die nauw verbonden zijn met de lokale landbouw. Handgemaakte pasta’s en sauzen die variëren van geitenvlees tot aubergine. Groentegerechten bestaan uit aubergine, paprika, cichorei en asperges. Desserts bestaan uit kaneel, vijgen, amandelen, walnoten en honing.

Omgeving

Gerace ligt slechts 10 km van de Ionische kust en de schitterende Costa dei Gelsomini, gekenmerkt door een 90 km wit zandstrand, kristalhelder zeewater en hoge kliffen. Een uitstapje naar Riace met zijn archeologische gebied zal zeker geschiedenisliefhebbers charmeren. Beroemd zijn de twee grote bronzen beelden. Locri Epizefiri is een ander belangrijke archeologische vindplaats waar zich de overblijfselen van de oorspronkelijke stad bevinden, ooit verwoest tijdens invallen van de Saracenen.

Kortom Gerace en omgeving zijn meer dan een dagje uit. Het is een topbestemming voor mensen die genieten van authentiek Italië in combinatie met cultuur, zee en veel lekker eten en drinken.