Bondone: het dorp van de houtskoolbranders

Bondone waakt al eeuwenlang over het Idromeer en het zuidelijke deel van Valle del Chiese in de Noord-Italiaanse regio Trentino.  Het schilderachtige dorp is gebouwd op een hoogte van 720 meter. Vanwege zijn afgelegen ligging is het misschien wat minder bekend als Canale di Tenno of Rango dat net als Bondone tot de familie van ‘I Borghi più belli d’Italia’ behoort. De authentieke en rustige sfeer van deze borgo maakt het tot een ideale bestemming voor een dagje uit.

Bondone biedt de mogelijkheid om de lokale geschiedenis te leren kennen, maar ook om te genieten van het schitterende landschap waarin het zich bevindt. In de omringende omgeving kunnen watervallen worden ontdekt, kan men lange wandelingen of fietstochten maken. De omgeving staat bekend om zijn biodiversiteit en alpenweiden die ieder jaar veranderen in bloemtapijten. Dit gebied wordt daarom ook wel de ‘tuin van de Alpen’ genoemd.

Natuurlijk balkon

Samen met Marije van Lake Idro Travel rijden we bergop. Met het blauwe Idromeer achter ons slingeren we via haarspeldbochten steeds hoger en hoger. Eenmaal aangekomen aan de rand van het dorp Bondone, hebben we een adembenemend uitzicht over de vallei. De verhoogde positie vormt een schitterend natuurlijk balkon. Bij helder weer reikt het zicht tot aan de Brenta Dolomieten.

Het dorp Bondone verschijnt voor het eerst in documenten rond 1300. De naam van het karakteristieke dorp is afgeleid van het Trentino-dialect ‘Bondù’ en verwijst naar een plek om ’s nachts te schuilen tegen gevaar. De strategische positie is niet voor niets uitgekozen om de vallei te kunnen overzien.

Houtskoolbranders van Bondone

Het leven van de inwoners was nooit eenvoudig en men leefden nauw samen met de natuur. De geschiedenis van het bergdorp is onlosmakelijk verbonden met de carbonari. Het waren de houtskoolbranders die maar liefst acht maanden van het jaar de bossen introkken om hun leven te wijden aan de kunst van het houstskoolbranden. Dit betekende dat het dorp er lange tijd verlaten bijlag.

Men vertrok in het voorjaar langs ondoordringbare paden door het bos en verspreiden zich over de bergen. Hout werd gekapt en houtskool geproduceerd. Dit product werd gebruikt om locomotieven te laten rijden, schepen te laten varen en om er de huizen mee te verwarmen. Deze arbeid werd nutteloos toen gas ervoor in de plaats kwam. Het beroep werd tot in de jaren 50 van de vorige eeuw uitgevoerd. De bronzen beelden op het centrale plein Piazza Levata verwijzen naar het harde bestaan van deze lange periode.

Historische kern van Bondone

Wanneer we het dorp binnenwandelen vallen de fresco’s op, waarmee sommige gevels zijn versierd. Enkele schilderingen verwijzen naar de tragische gebeurtenis van de pest, die in de 17^e eeuw uitbrak. Andere beelden het landelijke leven uit. We volgen een wirwar van straatjes, steile trappen en bogen. Smalle steegjes verbinden binnenplaatsen en verborgen doorgangen.

De oorspronkelijke kern is nauwelijks aangetast en moderne voorzieningen zijn nagenoeg uit het oog gehouden. Middeleeuwse huizen leunen tegen elkaar en de klok lijkt hier langzamer te tikken. De kerk dateert uit de 14^e eeuw en werd enkele malen herbouwd en vergroot. Net als op zoveel andere plekken heb je vanaf het kerkhof een schitterend uitzicht over de vallei.

Het Castello San Giovanni

Een bezoek aan Bondone is niet compleet zonder het kasteel te bezichtigen. Het ligt iets verder weg van het dorp en is, op een strategische positie, gebouwd op een rotsachtige uitloper. Het Castello San Giovanni dateert uit de 12^e eeuw en is opgetrokken op de overblijfselen van een Romeinse nederzetting. Dit kasteel bleef bewoond tot rond 1700. Daarna raakte het in verval en werd het gestript door de lokale bewoners op zoek naar bouwmateriaal. Door restauratie is het mogelijk om het kasteel te ontdekken. Tegenwoordig wordt het ook gebruikt als locatie voor tentoonstellingen en evenementen.

Op een parkeerplaats aan de hoofdweg parkeren we de auto en volgen het muilezelspad naar het kasteel. We wandelen over de binnenplaats van het complex, langs de hoge kasteelmuren en bewonderen het uitzicht over het Idromeer en de omliggende bergen.

Kortom Bondone is een authentiek dorp waar de tijd lijkt weg te glijden en waar je kunt onthaasten. De bijna surrealistische stilte die in het dorp heerst, geeft je het gevoel dat de tijd hier heeft stilgestaan. Neem de tijd, bewonder de fresco’s en de architectuur. Neem plaats bij de lokale bar en geniet van een schitterende omgeving.

Met dank aan Lake Idro Travel, gemeente Bondone, Consorzio Lago d’Idro.