Het Calabrische dorp Stilo en zijn beroemde Cattolica

Stilo is een karakteristiek dorp dat beroemd is om zijn ‘Cattolica’, een van de mooiste monumenten in de Zuid-Italiaanse regio Calabrië. Het dorp is van Griekse oorsprong en ontwikkelde zich verder onder de heerschappij van de Byzantijnen. Stilo herbergt waardevolle monumenten die getuige zijn van deze periode. Dit dorp behoort niet voor niets tot de familie van de ‘I Borghi più belli d’Italia’, oftewel de mooiste dorpen van Italië.

Magna Graecia

Stilo bevindt zich in de provincie Reggio Calabria en ligt aan de Ionische kant van Calabrië. Gebouwd op een heuvel kijkt het uit over het grondgebied dat vanaf de 8^e eeuw v.Chr. werd gekoloniseerd door de oude Grieken. We hebben het over Magna Graecia, een geografisch gebied dat zich uitstrekt van Sicilië tot Puglia tot Campania en door Basilicata en Calabrië loopt. Waardevolle getuigenissen van deze periode zijn tegenwoordig nog steeds zichtbaar en die ons blijven fascineren. 

Korte geschiedenis van Stilo

Stilo werd in de periode van de oude Grieken gesticht, vermoedelijk in de 7^e eeuw v.Chr. om te ontsnappen aan de voortdurende aanvallen van de Saracenen. Zo ontstond landinwaarts het oude stadje Stilida. Rondom het centrum werden hoge muren gebouwd met vijf grote toegangspoorten die ’s nachts werden gesloten. Porta Stefanina is de enige poort die goed bewaard is gebleven, de andere zijn door de eeuwen heen verdwenen.

De oorsprong van de naam blijft een discussiepunt. Volgens sommige historici ontleent de borgo zijn naam aan de rivier de Stilaro, terwijl andere veronderstellen dat de naam Stilo is afgeleid van de vorm (kolomvorm in het Grieks is ‘Stylon’) van het voorgebergte waar de eerste bouwstenen zich bevinden.

Het historisch centrum van Stilo

Stilo is een mooi dorp en herbergt vele monumenten en historische bezienswaardigheden. Tijdens onze wandeling door het historisch centrum passeren we middeleeuwse huizen, hofjes en tuinen. We bewonderen enkele majestueuze adellijke paleizen, kerken en delen van oude stadsmuren en de stadspoort. In de wijk Santa Lucia is het palazzo van de Capialbi-grafen de blikvanger. De Dolfijnenfontein, Gebbia genaamd, is een belangrijke getuigenis uit de Arabische periode. Je komt deze tegen als je net de oude stadspoort bent gepasseerd en in de richting van de kathedraal loopt.

Cattolica di Stilo

Stilo is een aantrekkelijk dorp voor liefhebbers van religieuze architectuur. Er zijn ruim 18 kerken in en rondom Stilo te vinden, waarvan sommige beschadigd zijn door de aardbeving van 1783 en andere op hun beurt nog steeds in uitstekende staat verkeren.

Het beroemdste monument is Cattolica di Stilo, een kleine Byzantijnse kerk gebouwd op de hellingen van de berg Cosolino. De naam is afgeleid van het Griekse Katholikon, dat werd gebruikt om bevoorrechte kerken aan te duiden die zijn uitgerust met een doopkapel. Het heiligdom is gesticht door oosterse monniken die zich tussen de 10^e en 11^e eeuw vestigden in de nabijgelegen grotten. Men vermoedt dat het bouwwerk dienden als een soort kerk of plaats van meditatie. Er wordt zelfs gedacht dat de Cattolica een onderdeel was van een oud klooster.

Het bouwwerk is meerder keren gerestaureerd en de vier kleine koepels op iedere hoek doen oosters aan. Binnen zijn er inscripties in het Arabisch en andere Bijbelteksten te bewonderen, evenals oude fresco’s. Naast de kerk is het park La Cattolica een bezoek waard.

De kathedraal van Stilo

De kathedraal van Stilo werd in de 14^e eeuw gebouwd en vervolgens in de 18^e eeuw volledig herbouwd in barokstijl. Men vermoedt dat hier in de Romeinse tijd een heidens mausoleum heeft gestaan. Verder blijft een smalle tunnel een raadsel die van de bovenverdieping van de kerk naar een ongedefinieerd punt leidt.

Binnen is de kathedraal versierd met schitterende heilige kunst, een houten reliek van San Vito, een kruisbeeld uit de 18^e eeuw en het grote altaarstuk met de afbeelding van Madonna met Kind.

Een andere kerk om te bewonderen is de kleine kerk van San Francesco in barokstijl.

Het Normandisch kasteel van Stilo

In het jaar 1072 werd het Normandisch kasteel gebouwd en domineerde de omgeving. Helaas is het grotendeels verwoest door de Fransen tijdens de oorlog met Karel V in de 16^e eeuw. Een aantal van de verschillende verdedigingswerken zijn nog steeds te zien langs de helling van de berg Consolino. Een bezoek aan het castello is een must, alleen al vanwege het indrukwekkende panorama over het Calabrische landschap tot aan zee. 

Stilo is een van de vele mooie historische dorpen waar kunst, geschiedenis en architectuur wachten om ontdekt te worden. Dankzij een lange en bovenal interessante geschiedenis vormen ze de trots van het grondgebied. Eenmaal dwalend tussen de middeleeuwse straatjes zal je snel de tijd vergeten en worden teruggezogen in lang vervlogen tijden, omringd door een mozaïek van kleuren, geuren, kunst en architecturale juweeltjes.