Het bergdorp Pacentro strekt zich uit over een paar heuvels, midden in het indrukwekkende landschap dat deel uitmaakt van het Majella Nationaal Park en de prachtige Peligna-vallei. Het is een van de mooiste dorpen in de regio Abruzzo dat op zo’n 700 meter hoogte ligt. Een wandeling door de straatjes leidt je langs een mix van barok, renaissance en middeleeuwse architectuur. Verborgen liggen kleine pleintjes en pittoreske hoekjes. Maak kennis met Pacentro.
De regio Abruzzo
In een voor veel buitenlandse bezoekers nog redelijk onbekende regio, ver weg van de begaande paden, rijden we door een groen berglandschap waar je sprakeloos van wordt. De regio Abruzzo in Midden-Italië staat niet vaak op het lijstje van reizigers. Terwijl het gebied barst van authentieke dorpen, gevarieerde landschappen en culinaire tradities.
In het noorden wordt de Abruzzo begrensd door de regio Le Marche, in het oosten door de Adriatische Zee, in het westen door Lazio en tot slot in het zuiden door de Molise. Langs de kustlijn strekken zich prachtige zandstranden uit en landinwaarts is de regio voornamelijk bergachtig. Het behoort tot een van de bergachtige regio’s van Italië en herbergt maar liefst drie hoge bergmassieven van de hele Apennijnen. De bekendste zijn de Corno Grande en de Majella.
Korte geschiedenis
Midden in het indrukwekkende bergdecor steken twee kasteeltorens boven de daken van Pacentro uit. Alleen al het panorama van het dorp is magnifiek en staat niet voor niets op de prestigieuze lijst van ‘I borghi più belli d’Italia’. Het dorp heeft naast zijn schoonheid veel bekendheid gekregen omdat het de geboorteplaats is van de familie Ciccone, de voorouders van de beroemde popster Madonna. Net als veel andere zuidelijke dorpen in Italië vond er na de WOII een grote emigratie plaats. Veel Pacentrani vertrokken, vanwege grote armoede, naar de grote steden of naar andere landen elders in de wereld.
Volgens overlevering werd Pacentro opgericht door de Trojaanse held Pacinus. Het Castello Caldora valt meteen in het oog en is van groot historisch belang. Het kasteel, gebouwd in de 14e eeuw, was de thuisbasis van de belangrijkste heersers in de middeleeuwen. Oorspronkelijk had het vier grote torens waarvan twee intact zijn gebleven. Samen met de kastelen van Pettorano, Introdacqua, Anversa, Bugnara, Popoli en Roccacasale maakte het deel uit van het verdedigingssysteem van de Peligna-vallei.
Historisch centrum van Pacentro
Een verstrengeling van smalle geplaveide straatjes leiden bezoekers van het ene pleintje naar het andere. Tijdens onze wandeling onder bogen, over trapjes en langs arcades ontdekken we interessante en fraaie plekjes. Het belangrijkste religieuze gebouw is de kerk van Santa Maria Maggiore uit de 16e eeuw. Opvallend is de imposante gevel en de toegangsdeur. De klokkentoren is de op een na grootste van de hele Peligna-vallei. Midden op het dorpsplein staat voor de kerk een mooie 17e -eeuwse fontein. De oudste kerk is de San Marcello, gesticht in 1047. Fraaie fresco’s sieren het interieur.
Het kleine centrum wordt verfraaid door de aanwezigheid van verschillende indrukwekkende palazzo’s, maar overal waar je kijkt zie je prachtige juweeltjes van kunst en architectuur. Palazzo La Rocca en Palazzo Tonno zijn misschien wel de kroonjuwelen van het dorp. De laatstgenoemde is afgeleid van preta tonna, dat beter bekend stond als ‘de steen van het schandaal’. Eeuwen geleden werden diegene die hun schulden niet konden terugbetalen gedwongen naakt op de steen te zitten, waardoor inwoners van Pacentro hen konden vernederen en bespotten.
Lokale keuken
Bovenaan het dorp bevindt zich een oud openbaar washuis met de naam ‘I canaje’ waar vrouwen naartoe kwamen om hun kleren te wassen. Al wandelend en dwalend genieten we van een opeenvolging van architectonische details en schitterende vergezichten. Van alle indrukken krijg je trek en is het proeven van de lokale keuken altijd een goed idee. De regio kent een lange traditie van het maken van verse pasta’s. Al meer dan 200 jaar wordt de maccheroni alla chitarra tijdens zondagse familiediners gemaakt. Vanwege de gitaarvormige pasta kunnen sauzen zich gemakkelijk hechten. Wij hebben genoten van arrosticini, geroosterde spiesjes van lamsvlees. Er zijn uitstekende lokale wijnen die bij de gerechten passen, maar de meest karakteristieke is de beroemde Montepulciano d’Abruzzo.
Corsa degli Zingari
De rijke geschiedenis van de Abruzzo heeft geleid tot vele tradities en vanwege de geïsoleerde ligging zijn ze grotendeels anders dan de rest van Italië. Een belangrijk jaarlijks feest, gehouden op de eerste zondag in september, is de Corsa degli Zingari, een hardloopwedstrijd ter ere van de Madonna van Loreto. In feite is het een teken van extreme toewijding aan het geloof en een eeuwenoude traditie van het dorp. Er wordt aangenomen dat het dateert uit vroegchristelijke periodes toen boeren en herders offers aan hun goden brachten in ruil voor bescherming en een overvloedige oogst.
In het lokaal dialect betekent het woord ‘zingare’ naakt. De hardlooprace vindt namelijk plaats op blote voeten en begint in de bergen boven het dorp. Wanneer de kerkklokken luiden lopen de deelnemers bergafwaarts tot ze met bloederige voeten de Madonna di Loreto kerk bereiken. De race was ooit bedoeld voor het volwassen worden van jongens en de winnaar was een uitstekende huwelijkskandidaat. De Corsa degli Zingari trekt tegenwoordig duizenden bezoekers.
Omgeving van Pacentro
Het omringende gebied leent zich uitstekend voor excursies en wandelingen naar bijvoorbeeld de Vallone-waterval en de San Leonardo-pas. In de dichte bossen van eeuwenoude eiken, dennen, steeneiken, esdoorns en haagbeuken leven tal van dieren. Er leven vossen, eekhoorns, wezels en een scala aan vogelsoorten. De duizenden jaren oude grotschilderingen in de Colle Nusca-grot zijn een hoogtepunt van de omgeving.
Wie houdt van authenticiteit en avontuur zal zich in Pacentro en omgeving helemaal thuis voelen. Het bergdorp is niet verpakt en versierd voor toerisme, maar is een uitstekende bestemming om het ruige binnenland van de Abruzzo te verkennen.
0 reacties op “Pacentro, een bergdorp in de Abruzzo”