De Venetiaanse gondel wordt beschouwd als de mooiste boot in de wereld en is het symbool van de stad Venetië. Een vaartocht met een gondel is een once-in-a-lifetime ervaring, maar duur. Gondoliers staan te popelen om je mee te nemen. Voor sommigen onder ons is het zeker de moeite waard om een tocht te maken door de prachtige betoverende grachten van Venetië.
De oorsprong van de Venetiaanse gondel
Er zijn veel theorieën over de oorsprong van het woord ‘gondel’, maar er is nooit een bevredigend antwoord op geweest. Volgens het Italiaanse woordenboek lo Zingarelli kan het woord ‘gondel’ voortvloeien uit het Griekse woord ‘kondoura’, dat kleine boot betekent.
Eeuwenlang waren de gondels het belangrijkste vervoermiddel in Venetië. De oudste geregistreerde gondel dateert uit de 11de eeuw en was zo gemaakt om met zijn platte bodem gemakkelijk door de lagune te manoeuvreren. 200 Jaar geleden waren er maar liefst 10.000 gondels in Venetië. Hoewel de aristocratie voorkeur gaf aan vervoer te paard, moesten ze toch in de 14de eeuw overstappen op boten omdat paarden verbannen werden uit de straten.
Door de eeuwen heen heeft de gondel veel veranderingen ondergaan. De moderne versie is het resultaat van uiteenlopende behoeften van gondeliers en veranderende eigenschappen van het water. De geschiedenis van de gondel en de geschiedenis van Venetië zijn dus met elkaar verweven.
Gondels waren luxe boten
Gondels waren luxe boten, begeerd door de rijken, die onderling strijd voerden en ze steeds mooier en fraaier maakten. Ze werden gemaakt van kostbare materialen en diverse dure franje. Dit duurde tot 1562. De senaat stelde een wet in dat alle gondels zwart en kaal moesten zijn. Men wilde op deze manier de verspilling en het uiterlijk vertoon van rijkdom tegengaan.
Bekwame ambachtslieden
Venetiaanse gondels werden vervaardigd in ‘squeri’. Aanvankelijk was de squero een plaats waar allerlei vaartuigen werden gebouwd en gerepareerd, van gondels tot grote zeeschepen. De moderne gondels zijn handgemaakt, maar uniform. Slechts een paar bekwame ambachtslieden kennen de geheimen van het vak die worden doorgegeven van vader op zoon of van meester op leerling.
Er worden acht houtsoorten gebruikt: eik, iep, linde, lariks, spar, kersen, noten en mahonie. In voorafgaande eeuwen werden de gondels in verschillende kleuren geschilderd, maar sinds de wet van 1562 worden ze zwartgeverfd. Er zijn nu nog maar 3 versieringen: een krullende staart, een paar zeepaardjes en een boeg.
De ijzeren boeg is een ‘S’ vormig symbool dat verwijst naar de Canal Grande en de zes tanden verwijzen naar de zes ‘sestieri’ (wijken) van de stad. De schoonheid van de gondel ligt in de elegante golvende lijn van de boot en in de prachtige omgeving waarin het beweegt. Deze boot is zo gemaakt dat deze door één persoon met behulp van een roeispaan makkelijk te hanteren is.
400 Venetiaanse gondels
Tegenwoordig zijn er ongeveer 400 gondels en worden alleen gebruikt door toeristen. Tientallen gondelstations zijn te vinden langs de kanalen in de stad. De prijs voor een vaartocht staat vast. Om een professionele gondelier te worden, moet je een licentie van het gilde verkrijgen. Deze licenties worden pas toegekend na het behalen van een examen. Getoetst wordt de kennis van de Venetiaanse geschiedenis, monumenten, vreemde talen en praktische vaardigheden van het manoeuvreren van de gondel door smalle grachten.
Een onvergetelijke belevenis is natuurlijk een gondeltocht maken over het Canal Grande. Veel plezier op het water in deze drijvende stad!
0 reacties op “Geschiedenis van de Venetiaanse gondel”