Ontdek de smaak van Trentino–Alto Adige

De regio Trentino – Alto Adige ligt in het noorden van Italië en strekt zich uit over de hoge bergpieken en groene dalen van de Dolomieten. Deze regio kenmerkt zich met kleine en grote meren omringd door dennenbossen en waar blauwe luchten en enorme bergen in weerspiegelen. De hoge bergkammen bieden al decennialang beschutting en bescherming aan vele dorpen en steden waar nog steeds op traditionele Alpenwijze wordt geleefd. Onze harten gaan altijd sneller kloppen wanneer we door deze bergketen rijden.  De bergen en meren oefenen een onweerstaanbare aantrekkingskracht op ons uit. Maar er is nog iets waarom we zo graag rondtoeren door deze fascinerende regio, namelijk al dat lekkers dat ze hier op tafel zetten, de smaak van Trentino–Alto Adige.

Diverse gewoontes, taal en gerechten

Eeuwenlang was de streek een van de armste gebieden en leefden men van hetgeen dat ze op hun akkers verbouwden en de enkele dieren die ze hielden. Door de enorme afmetingen van de huizenhoge bergen was een oversteek en bezoek naar een ander dorp of gebied moeilijk en moeizaam. Dit had tot gevolg dat niet alleen gewoontes en de taal van elkaar verschilden, maar er ook een grote diversiteit aan gerechten ontstond.

De winters waren lang en streng en het was noodzakelijk om voedsel lang te bewaren. De lente en zomer waren de twee seizoenen voor betere tijden, wanneer het vette gras op de glooiende heuvels groeide en bloementapijten de streek weer kleur gaven. Het vee wordt nog steeds ’s zomers naar de hoge weiden gebracht, waar men in berghutten kaas produceert. Kastanjebomen leven weer op en fruitbomen schieten vol vruchten.

Wijnen zijn wereldberoemd

Wanneer je rondrijdt door Trentino – Alto Adige zijn het de vele wijnranken die meteen in het oog schieten. Het waren de Romeinen die hier al wijn produceerden. Tegenwoordig heeft de streek zich internationaal op de kaart gezet. Een breed scala aan witte, rode en roséwijnen worden geproduceerd. Beroemd zijn de witte Gewürztraminer en Muller Thurgau, maar ook de rode Teroldego en Lagrein. De beroemdste druiven zijn de Pinot Grigio’s en Chardonays. Wij zijn dol op de dessertwijn Vino Santo, gemaakt van Nosiola-druiven, maar we mogen ook de lokale grappa’s niet vergeten.

Tip: een van de mooiste wijnroutes is tussen Bolzano en Trento, die zich door de prachtige Adigevallei slingert. Onderweg zijn natuurlijk tal van enotecas, wijnhuizen en -winkels, waar je de beste wijnen van de streek kunt proeven.

Appels

Vanwege het gunstige klimaat met genoeg zonuren en vruchtbare bodem, zijn het met name de appelbomen die het goed doen. Vooral in Val di Non worden jaarlijks diverse soorten geoogst. Golden Delicious en Elstar zijn twee bekende. In het voorjaar, wanneer de bomen in volle bloei staan zijn ze onderdeel van een prachtig decor in dit prachtige berglandschap.

Kwaliteit van het eten is van hoog niveau

De keuken van de regio wordt gekenmerkt door de geografische ligging. Typisch Oostenrijkse en Venetiaanse tradities vloeien samen. De kwaliteit van het eten is hoog. Er zijn maar liefst zes Michelin-sterrenrestaurants in de regio, maar je hoeft niet altijd naar een chic restaurant te gaan om de heerlijke keuken te proeven. Niet voor niets stoppen wij maar al te graag bij een rifugio, ook wel malga genoemd, voor een Tiroler snack of een culinair hoogstandje.

Deze eetgelegenheden liggen op een hoogte van 300 tot 2000 meter en bieden een waanzinnig uitzicht. Op ons netvlies staat nog steeds gegrafeerd de rifugio aan de Passo di Monte Giovo (Jaufenpass), de noordelijkste pas van Italië. Met een overheerlijke homemade goulashsoup keken we uit over de hoge spitse bergtoppen.

Niet alleen in Merano, Bolzano, Bressanone, maar ook onderweg in een van de vele charmante bergdorpjes hebben we veel lekkers geproefd. Voorgerechten als canederli, een broodknoedel op smaak gebracht met Speck, kaas, spinazie of spazle, kleine gnocchi, zijn enkele voorbeelden. Vergelijkbaar met ravioli zijn schlutzkrapfen of mezzelune, meestal gevuld met ricotta en spinazie. Tutra of tirtlen, gefrituurde schijven deeg gevuld met gestoomde spinazie en zuurkool, zijn tongstrelend.

Traditionele maaltijden

Traditionele maaltijden bestaan vaak uit gerookt vlees waarvan Speck natuurlijk het bekendst is. Het is een licht gerookte ham die steevast bij ons in de koelkast ligt. Altijd lekker om zo te eten of op brood. Het vlees, gemaakt van de dij van een varken, wordt langzaam gerookt, zodat het maanden houdbaar is. Mortandela is een andere bekende, afkomstig uit Val di Non. Tijdens het wildseizoen wordt een vleesgerecht meestal geserveerd met bessen of appelmoes.

Lonza di maiale con crauti, oftewel gerookte varkenslende in romige mosterdsaus geserveerd op een bedje van zuurkool, is een typisch Tirools gerecht. Polenta wordt op verschillende manieren gegeten. Lekker met paddenstoelen en lokale kazen.

Kaas

Dat er veel kaas wordt geproduceerd is geen verrassing, gezien de hoeveelheid alpenweiden waarop koeien grazen. Familieboerderijen maken uitstekende kazen. Trentingrana is de bekendste en wordt veelvuldig gebruikt in recepten. Er zijn te veel kazen om op te noemen, maar populair zijn Puzzone di Moena, Casolet en Vezzena di Lavarone.

Vanwege het vele fruit wat geteeld wordt in de regio, wordt er veelvuldig fruit gebruikt in desserts. Wie kent apfelstrudel niet? Lekker met een bolletje ijs.  Er zijn veel variaties, want elke familie heeft zo zijn eigen recept. Niet te versmade zijn sachertorte en kaiserschmarren met bijvoorbeeld bosbessenjam.

Mocht je in de herfst de regio willen bezoeken, breng dan een bezoek aan een van de vele voedselfestivals (sagre) of ga Törggelen. De laatstgenoemde is een herfsttraditie waarbij men gaat wandelen in combinatie met het proeven van de nieuwe wijnen. Natuurlijk kunnen geroosterde kastanjes, appels, brood en kazen daar niet aan ontbreken.

Recept canederli knoedels

Trentino-Alto Adige kent vele traditionele gerechten. Wij probeerden canederli knoedels met spek, uiteraard Alto Adige speck, en dronken daar een heerlijke Gewürzttraminer bij. Canederli knoedels wordt in de basis gemaakt van oud brood, gemengd met melk, speck, eieren en bouillon, waar kruiden aan worden toegevoegd. Werkelijk heerlijk. Een cameriere al ristorante gaf ons onderstaand het recept, zoals hij het thuis maakt.

• Oud brood, ongeveer 250 gr.
• Melk, ongeveer 150 ml.
• 150 gr Alto Adige Speck in dobbelsteentjes gesneden
• 2 Gesnipperde sjalotjes
• 2 Eieren
• Peterselie
• Vleesbouillon om in te koken
• Nootmuskaat
• Bloem ongeveer 50 gr.
• Peper en zout
• Boter en salie

Snijd het brood in blokjes en meng het in een kom met de melk en de eieren. Breng het mengsel op smaak met peper, zout en nootmuskaat. Laat dit minstens 2 uur staan. Bak de gesnipperde sjalotjes met wat boter langzaam licht aan en voeg hierbij de blokjes Alto Adige Speck en meng dit kort mee. Voeg dit bij het broodmengsel samen met de gehakte peterselie en de bloem. Wanneer het dik genoeg is, maak er dan ballen van ongeveer 6 cm van en rol deze door de bloem. Kook ze dan ongeveer 15 minuten in de vleesbouillon. Serveer met wat salie en gesmolten boter.

Recept strudel

In de prachtige streek Val di Non in Trentino groeien heerlijke appels. De Rennet is er een van. Deze appel met een groene roestrode schil is lichtzuur van smaak. Perfect voor het maken van appeltaart of het maken van strudel. Strudel is perfect als nagerecht, maar ook als lekkernij bij koffie of thee. Strudel wordt in grote lijnen gemaakt van appels, bloem, eieren, de schil van een citroen, broodkruim en pijboompitten.

• 1 Pond appels
• 300 gr. Bloem
• 200 gr. Boter
• 1 Ei en 1 eierdooier
• 50 gr. broodkruim
• 150 gr. Suiker
• 50 gr. Geweekte rozijnen
• 20 gr. Pijnboompitten
• Geraspte schil van 1 citroen
• Kaneelpoeder
• Rum
• Poedersuiker
• Zout

Voor het deeg.
Meng de boter, de bloem, 100 gr suiker, tweederde van de geraspte citroenschil, snufje zout en 1 ei. Kneed het deeg goed door en laat het 1 uur rusten in de koelkast.

Voor de vulling.
Snijd de geschilde appels in plakjes en schep deze in een ruime kom. Doe daar de
overgebleven suiker, de rozijnen, broodkruim, pijnboompitten, een snufje kaneelpoeder en de rest van de citroenrasp bij en meng dit goed. Men kan er, indien gewenst, een scheut rum bijdoen.

Rol het deeg uit tot een dun vel en leg het appelmengsel erop. Rol het geheel op tot een platte koek. Smeer de eierdooier over de strudel en bak het in ongeveer 35 minuten in een voorverwarmde oven op 180 graden. Bestrooi de strudel vlak voor het opdienen met poedersuiker.

Buon appetito!