Langs de Adriatische kust van Midden-Italië

De oostkust van Italië strekt zich uit langs de Adriatische Zee en is vooral in de zomer populair onder strand- en zonliefhebbers. Op de stranden van de bekende Lido’s staan parasols en strandstoelen netjes in het gelid. Ze zijn druk bezet in het hoogseizoen wanneer de Italianen, maar ook toeristen uit alle windstreken van de wereld, op zoek zijn naar verkoeling. Nu zijn er veel mensen die deze kustlijn juist in het hoogseizoen daarom ontlopen. Maar toch…, de populaire zandstranden met ontelbare hotels, B&B’s en appartementen zijn allemaal bezet in de zomermaanden. Reis met ons mee langs de Adriatische kust van Midden-Italië.

Gelukkig zijn er meer dan 2 maanden in het jaar en is de Adriatische kust van Italië elk seizoen een bijzondere ervaring. Wij hebben deze kustlijn meerdere malen bezocht en het is absoluut een bezoek waard. De hotels gaan vaak pas in het late voorjaar open en sluiten de deuren voordat de winter begint. De lange uitgestrekte stranden en diverse natuurparken nodigen je dan uit voor een wandeling.

Kleine dorpen, zowel aan zee als in het binnenland, onthalen iedere bezoeker. En wat dacht je van culturele hoogtepunten zoals de steden Ravenna en Urbino. Wij nemen je mee langs enkele pareltjes aan de oostkust van Midden-Italië. We proberen altijd zoveel mogelijk de snelwegen te vermijden en de kleinere wegen te volgen. Natuurlijk verloopt de reis dan langzamer, maar dat moet geen bezwaar zijn in het land van la dolce vita.

Ravenna

Ons startpunt is de ‘mozaïekstad’ Ravenna, een plaats met een glorieus verleden en rijk aan bijzondere culturele schatten. De stad ligt dichtbij de Adriatische Zee in de regio Emilia-Romagna en werd gesticht door de Romeinen. Het was gedurende het Byzantijnse Rijk dat er veel belangrijke religieuze monumenten werden gebouwd, verrijkt met de meest spectaculaire mozaïeken. Acht bijna volledig authentiek bewaarde gebouwen staan vermeld als UNESCO-Werelderfgoed.

We kopen een ticket die toegang geeft tot de acht monumenten. De oudste mozaïeken bevinden zich in het mausoleum van keizerin Galla Placidia. De kerk San Vitale ziet er aan de buitenkant enigszins eenvoudig uit, maar binnen weet je niet waar je moet kijken. Overal schitteren de gekleurde steentjes in het daglicht. Wanden en plafonds zijn prachtig versierd met mozaïeken en fresco’s.

De wandeling gaat kriskras door het centrum via verschillende monumenten met adembenemende decoraties. Verderop staan mensen bij het graf van Dante, die hier in 1321 stierf. We passeren winkels, restaurants, cafés en kruizen verschillende piazza’s waar het aangenaam vertoeven is. Piazza del Popolo is de ‘huiskamer’ van Ravenna. Het plein wordt omzoomd door enkele Venetiaanse architectonische gebouwen en getuigen de korte periode dat de stad onder de heerschappij van de Republiek viel.

Maar Ravenna is niet alleen kunst en cultuur. De stad ligt dichtbij de kust, waarvan een deel van het strand een beschermd natuurreservaat is. Dennenbomen beschermen ongerepte stranden waardoor deze een van de mooiste zijn van de kust van Emilia-Romagna.

Rimini

De volgende halte is de oudste stad van de grotere badplaatsen. Meer dan 15 kilometer prachtig onderhouden stranden liggen rondom Rimini en behoort tot een van grootste badplaatsen van Europa. Iedere zomer staat Rimini garant voor veel strandplezier. Naast feestvierende jongeren komen ook Italiaanse gezinnen naar deze levendige kustplaats. Waterparken draaien overuren tijdens het hoogseizoen.

Voor ons is het de oude stad die interessant is om te bezoeken. Ondanks dat Rimini veel heeft geleden tijdens de WOII, heeft het een aantrekkelijk oud stadscentrum. We wandelen door de smalle geplaveide straatjes, over Piazza Cavour en Piazza Tre Martiri. Romeinse overblijfselen zoals de Boog van Augustus en de Ponte Tiberio zijn te bewonderen. Verder zijn er paleizen, fonteinen, en verschillende monumenten, gebouwd tussen de 13^e en 16^e eeuw. Het mooiste gebouw is Tempio Malatestiano, oorspronkelijk een kerk die in de 15^e eeuw werd omgebouwd tot een monument voor Sigismondo Malatesta (filosoof).

Wij zetten koers verder naar het zuiden, maar een uitstapje landinwaarts naar het middeleeuwse dorp San Leo of het vorstendom San Marino had ook gekund. We verlaten Emilia-Romagna en rijden Le Marche in, voor ons de meest geliefde regio van Italië.

Urbino

Niet aan de kust, maar verder landinwaarts, bevindt zich het hoogtepunt van de regio Le Marche dat we niet zomaar voorbij mogen rijden. Het in baksteen opgetrokken historisch centrum van de stad Urbino staat op de lijst van UNESCO-Werelderfgoed. De ommuurde stad ligt op twee heuvels en heeft een goed bewaard centrum dat zijn hoogtepunt beleefde in de 15^e eeuw. Het is een van de elegantste steden uit de renaissance en het ligt te schitteren in de zon wanneer we de auto buiten de stadsmuren parkeren. De wandeling gaat heuvelop en er volgen een aantal beklimmingen en afdalingen.

Deze stad werd ontworpen, herbouwd en vormgegeven als de ‘ideale stad’ door Federico Montefeltro die Urbino bestuurde van 1444 tot 1482. De hertog maakte gebruik van prominente architecten en renaissancekunstenaars om zijn stad te verrijken met prachtige monumenten. Urbino is onlosmakelijk verbonden met de meester-schilder Raphael, die hier geboren is. In 1506 werd de universiteit gesticht en is sindsdien een belangrijk centrum voor hoger onderwijs. Piazza della Repubblica is dankzij de studenten het levendige hart van de stad en heeft gezellige terrasjes en restaurants.

Het pronkstuk van Urbino is het Palazzo Ducale, dat prachtig is vormgegeven en net lijkt op een sprookjeskasteel met zijn slanke torens en zo een prachtige skyline vormen. Het was de residentie van verschillende hertogen, maar tegenwoordig huisvest het de Galleria Nazionale delle Marche, met een fantastische collectie renaissanceschilderijen, geschilderd door grootmeesters uit die tijd.

We sluiten ons bezoek af bij Fortezza Albornoz en genieten van een waanzinnig uitzicht over de groene heuvels en bergen.

Gradara

Een tocht door het glooiende binnenland, langs bebouwde boerenakkers, bossen en kleine dorpen brengt ons naar Gradara. Deze versterkte stad heeft een dubbele stadsmuur, puntgave kantelen, torens en bastions. Dit is de plek van Dantes liefdesverhaal ‘la divina commedia’. We wandelen door de stadspoort en volgen de enige hoofdstraat die omhoog naar het fort leidt. Binnen in het kasteel zijn fresco’s, altaarstukken en meubilair uit de 15^e eeuw te bezichtigen.

We maken een wandeling over het ‘liefdespad’ dat rondom het kasteel ligt. Vanaf hier heb je een mooi uitzicht over het omliggende landschap. In het plaatsje zitten diverse restaurants waar je heerlijk kunt eten. Wij laten het kasteelstadje achter ons en rijden richting een klein paradijs, verscholen tussen de uitgestrekte Lido’s.

Parco Naturale Monte San Bartolo

Onze route gaat verder en brengt ons bij het plaatsje Gabbice Mare. De populaire badplaats kijkt uit over de Baia degli Angeli (baai van de engelen) met mooie brede stranden waar ‘de blauwe vlag’ wappert. Maar voor ons geeft het toegang tot iets anders, iets nog mooiers, want waar de heuvels de zee in lijken te duiken bevindt zich een prachtig natuurreservaat. Het Parco Naturale Monte San Bartolo strekt zich 10 km uit langs de kust.

Wij volgen de weg die dwars door het natuurgebied gaat en panoramische vergezichten volgen elkaar snel op. Het is een oase van rust en prachtige natuur. Steile kliffen lijken op te reizen uit zee en langs de weg genieten we van de prachtige flora. De aantrekkingskracht om de auto te parkeren en een van de vele wandelpaden te volgen is groot.

Castel di Mezzo en Fiorenzuola di Focara

Verscholen tussen al dit natuurschoon bevinden zich een paar gehuchten en diverse paden die je leiden naar afgelegen baaien en kleine stranden. Castel di Mezzo ligt halverwege het park en het bestaat niet veel meer uit een kerk, een paar huizen en een restaurant. Het met baksteen opgetrokken gehucht Fiorenzuola di Focara wordt op zonnige dagen drukbezocht. Het fort is namelijk een startpunt van een wandeling naar een prachtig strand. Na een wandeling door de middeleeuwse steegjes, waar de tijd lang geleden is stil blijven staan, vervolgen we onze route richting het zuiden.

De schone zeelucht, de groene heuvels en prachtige natuur zijn een aangename afwisseling tussen de grote badplaatsen. Wanneer je het einde van Parco Naturale Monte San Bartolo nadert, liggen de grote kuststeden Pesaro, Fano en Senigallia al te wachten. Deze plaatsen bieden alles wat een goede badplaats nodig heeft voor zon, zee en strandplezier. Het Marotta strand, dat zich kilometers uitstrekt tussen Fano en Senigallia, is makkelijk bereikbaar.

Mondavio en Corrinaldo

We rijden via slingerwegen door de heuvels landinwaarts, want niet ver landinwaarts liggen twee prachtige plaatsen die behoren tot de mooiste dorpen van Italië. We bezoeken eerst Mondavio, een middeleeuws dorp met een imposant fort dat door Francesco di Giorgio Martini werd gebouwd aan het einde van de 15^e eeuw. Het historisch centrum is opgebouwd met rode bakstenen huizen en monumenten. We passeren een handvol kerken en nuttigen een café op het centrale plein.

Iets verderop ligt het charmante Corinaldo met een goed bewaard middeleeuws centrum. Binnen de stadsmuren begeleiden de smalle straatjes, versierd met bloembakken, je naar mooie pleinen en fraaie palazzi en monumenten. Ze getuigen van een rijk verleden. We passeren een loopbrug, bewonderen de torens en kantelen. We nemen een kijkje bij de beroemde put ‘Pozzo della Polenta’, halverwege de Piaggia, een trap met 100 treden. Corinaldo is een heerlijke plek om de tijd door te brengen.

Wij laten de middeleeuwse charme van Le Marche achter ons en rijden terug naar de kust. Van verre is onze volgende bestemming al te zien, want opeens langs de vlakke kustlijn, zien we het silhouet van de Monte Conero oprijzen.

Monte Conero

De Monte Conero ligt net iets voorbij de stad Ancona. We hebben al veel geschreven over deze prachtige omgeving en de Conero Riviera. In het laagseizoen is het er niet druk en kun je er optimaal genieten van rust. De stilte wordt dan alleen onderbroken door het geluid van golven die het strand oprollen.

Er zijn diverse prachtige baaien, waarvan sommige alleen te voet of per boot bereikbaar zijn. Ze worden gescheiden door bergflanken die recht uit zee oprijzen. De zandstranden liggen in de schaduw van de 572 meter hoge Monte Conero. De berg met beboste hellingen biedt goede wandel- en fietspaden. Wanneer je trek hebt gekregen van alle buitenactiviteiten zijn er tal van goede restaurants voor het proeven van lokale visgerechten en de heerlijke wijn Rosso Conero DOC.

Wij zijn goed bekend aan deze Riviera en weten als geen ander hoe mooi de wegen je landinwaarts leiden langs wijngaarden en door groene heuvels. Het schilderachtige Numana met pastelkleurige huizen is een aangenaam oud vissersdorp om te verkennen. Onderaan de kalkstenen kliffen wapperen ‘blauwe vlaggen’ op de mooie stranden. Het middeleeuwse plaatsje Sirolo, bekend als de ‘parel van de Adriatische Zee’, biedt vanwege zijn panoramische positie prachtige vergezichten. Tip: neem een apericena bij café Centrale op het centrale plein en je middag kan niet meer stuk.

De weg slingert langs akkers en we passeren Loreto, dat het landschap domineert met zijn heiligdom en altijd al een belangrijk religieus en cultureel kruispunt is geweest. Jaarlijks verwelkomt deze bedevaartsplek ongeveer 4 miljoen bezoekers.

Fermo

Ongeveer 45 minuten rijden verderop staat de stad Fermo te schitteren in de zon. Hooggelegen op de hellingen van Sabulo kijkt het trots uit over de prachtige heuvels van de gelijknamige provincie en de besneeuwde toppen van de Monti Sibilini. Het historisch centrum is compact en we maken een wandeling door de oude stad. Het kloppend hart is Piazza del Popolo dat wordt geflankeerd door prachtige renaissance gebouwen. Pronkstuk is Palazzo dei Priori met het standbeeld van de bisschop van Fermo die later Paus Sixtus V werd. Tegenwoordig huisvest het een Art Gallery.

Onder de stad liggen ondergrondse ruimtes, gebouwd tussen 41 en 60 v.Chr., om de watervoorziening van de stad te garanderen. We klimmen verder heuvelop, om de 13^e -eeuwse romaans-gotische kathedraal te bezoeken. De kerk is rijkelijk versierd, heeft mooie fresco’s en een prachtig roosvenster. Vanwege de hoge positie zijn er tal van verbluffende vergezichten.

Torre di Palme

In de provincie Fermo van de regio Le Marche ligt Torre di Palme. Het charmante dorp bestaat slechts uit een paar straatjes, maar heeft mooi onderhouden middeleeuwse gebouwen. Een wandeling door het dorp is snel gemaakt. Het heeft een handvol kerken, waarvan de kerk San Giovanni, uit het jaar 1000, het oudst is. Het is de aantrekkingskracht van straatjes vol bloemenpracht, wuivende palmbomen en een waanzinnig panoramisch balkon die ons naar Torre di Palme trekt.

Grottammare

Waar je ook een prachtig uitzicht hebt op de Adriatische kust is vanuit de borgo, het oudste deel van Grottammare en behoort tot een van de mooiste dorpen van Italië. Het historisch erfgoed bestaat uit mooie gebouwen en een wirwar van kleine straatjes.

Het ‘nieuwe’ gedeelte is misschien beter bekend vanwege zijn mooie stranden, gelegen aan de zogeheten Riviera delle Palme. Een 5 km lange strand wordt omzoomd door 8000 palmbomen, oleanders, sinaasappelbomen en talloze soorten bloemen.  Een wandeling of fietstocht over de lange promenade is een aangenaam tijdsverdrijf. Tijdens een wandeling staan we versteld hoe mooi de villa’s uit de vorige eeuwwisseling erbij staan. Opgetrokken in Liberty-stijl staan ze te pronken met zicht op zee. De Riviera delle Palme loopt over in de beroemde badplaats San Benedetto del Tronto. Net als Grottammare is het tijdens de zomermaanden het domein van zonaanbidders.

Landinwaarts ligt ver weg van de gebaande paden het mooie stadje Ascoli Piceno, de stad van Travertijn. Voor degene die cultuur willen opsnuiven is de afslag naar deze uiterst mooie stad een goede keuze. Wij rijden verder zuidwaarts langs de Adriatische kust die overgaat in de regio Abruzzo. Ook in deze regio zijn tal van uitgestrekte Lido’s te vinden die worden onderbroken door prachtige stranden met kliffen, landtongen en baaien.

Montesilvano en Pescara

Gelegen aan de Saline rivier ligt Montesilvano. Deze badplaats was onze uitvalsbasis in het najaar van 2017 om een groot gedeelte van de Abruzzo te verkennen. De lange zandstranden liggen aan een mooi aangelegde boulevard met gezellige bars en restaurants. Montesilvano loopt over in de drukkere en moderne havenstad Pescara. Beschermd door de majestueuze Appennijnen van de Majella en de Gran Sasso, worden de steden omringd door groene heuvels en dennenbossen. Beide steden garanderen met hun stranden en zee een onvergetelijke vakantie voor met name Italiaanse gezinnen.

Loreto Aprutino

Landinwaarts ligt op een hoogte boven het dal van de Tavo Loreto Aprutino. Deze nederzetting werd gesticht door de Romeinen en bloeide op in de middeleeuwen. Het centrum is goed bewaard gebleven. Via smalle straatjes en trappen klimmen we omhoog naar het hoogste punt van het historisch centrum. De oude huizen, kerken en monumenten zijn dicht op elkaar gebouwd. Vanaf de top zijn er verschillende vergezichten over het omringende ruige landschap en zee. De lucht is doordrenkt van bloemengeuren en eeuwenoude bossen. Na het bezichtigen van het pronkstuk, de parochiekerk San Pietero Apostolo, reizen we terug naar de kust, naar onze eindbestemming Vasto.

Costa dei Trabocchi

De kustweg die van Pescara naar Vasto gaat is werkelijk prachtig, maar ook bijzonder. Hier start de spectaculaire Costa dei Trabocchi met prachtige baaien en riffen. Pronkstukken aan deze kust zijn de verdwijnende trabocchi, visinstalaties bestaande uit houten balken en netten die met een ingewikkeld systeem van gewichten vis uit zee scheppen. Sommige beweren dat ze voor het eerst in de 17^e eeuw werden gebouwd, andere denken al in de 8^e eeuw. Speciale wetten zorgen ervoor dat de laatste 20 worden beschermd. Enkele van deze ‘reusachtige spinnen’ zijn nu in gebruik als restaurant. Beroemd is de lokale brodetto, een stoofpot van vis, zeevruchten en rode peper.

De weg slingert langs kleine dorpen en we maken een stop in het prachtige natuurreservaat Punta Aderci. Hier wisselen wijngaarden, olijfgaarden, korenvelden en zonnebloemen elkaar af met op de achtergrond de diepblauwe kleuren van de Adriatische Zee. Het is net een schilderij waarin we ons begeven. We wandelen naar de kaap van Punta Aderci, een natuurlijk balkon met uitzicht op zee en het mooie strand van Punta Penna. Als je je 180 graden draait zie je de besneeuwde bergtoppen van de Gran Sasso en de Majella. Werkelijk een onvergetelijk moment!

Vasto

We sluiten onze reis af in het nabijgelegen stadje Vasto, een rustige en vriendelijke stad dat uitkijkt op zee. Het middeleeuws centrum bestaat uit mooie straten en piazza’s opgesierd met prachtige gebouwen uit de 15^e eeuw. Het kloppend hart is Piazza Rosetti met het indrukwekkende kasteel Caldoresco, gebouwd in de 14^e en 15^e eeuw. Dwalen door de straatjes brengt ons langs diverse kerken, palazzi en Romeinse opgravingen. Een betere afsluiting van onze trip langs de Adriatische Zee kunnen we ons niet voorstellen. Bij een van deze panoramische vergezichten kijken we uit over mooie gouden stranden, het turquoise zeewater en de vuurtoren van Punta della Penne.

Hoe goed we ook proberen de meest mooie plaatsen te omschrijven met woorden of in beelden, zijn het vaak de geuren en emoties ter plaatse die de schoonheid aan een bestemming geven. Beelden van een zonsondergang in een turquoise zee, waarbij de stilte wordt onderbroken door het geschreeuw van meeuwen en het kabbelende zeewater moet je toch echt zelf ervaren. Laat jezelf daarom onderdompelen in de schoonheid van de Adriatische kust van Midden-Italië. De zomer brengt verkoeling, maar het is vooral het voor- en najaar die de Adriatische kust zo mooi maakt.